IK WIL, IK KAN, IK HEB NODIG
Blikveld360 is de uitwerking van de kanteling in het sociaal domein. Waar we als professionals voorheen richting konden en moesten bepalen, is het doel nu om de richting van de inwoner te volgen.
Natuurlijk klinkt dat mooi en zeggen we dat ook al jaren tegen elkaar, maar het daadwerkelijk doen is spannend en niet altijd gemakkelijk. Met de werkwijze van Blikveld360 in de hand hebben we de mogelijkheid om te oefenen en beter te worden in gekanteld werken.
Iedere inwoner is anders, heeft andere wensen en volgt zijn/haar eigen proces. Ondersteuning bieden aan een ander is per definitie maatwerk. We kunnen van elkaar leren om beter te worden in het bieden van échte ondersteuning. Dat leerproces probeert Blikveld360 te faciliteren.
(Op deze website / In dit starterspakket) lezen we hoe we met de vragen ‘wat wil ik?’ wat kan ik?’ en ‘wat heb ik nodig?’ samen met inwoners werken aan oplossingen. We volgen principes en fases van samenwerking om hier beter in te worden. Dit leerproces doen we samen en bespreken we in de leersessies.
SAMEN AAN DE SLAG OM EEN VRAAG BETER TE ORGANISEREN
Gemeente Land van Cuijk is samen met GGD Hart voor Brabant, GGZ Oost Brabant, MEE, Mooiland, Sociom, Syntein, Pantein, UniK en Verdihuis een samenwerkingsverband aangegaan om deze samenwerkwijze mogelijk te maken. Soms is een vraag van een inwoner verdeeld over meerdere wetten, organisaties en zorgverleners. Dit vraagt om samenwerken, ideeën bij elkaar brengen en samen handelen om de vraag beter te kunnen bekijken en aan te pakken.
Vanuit de leefwereld van de inwoner werken is makkelijker gezegd dan gedaan. Zowel in houding en gedrag van professionals als in de manier waarop we samenwerken. Met Blikveld360 handelen we vanuit de leefwereld en de behoefte van de inwoner. We proberen hierbij zoveel mogelijk aan te sluiten bij de oplossingen en mogelijkheden die inwoners zelf zien en laten ons daarbij niet meer leiden door de systemen en structuren die ons belemmeren. Als het nodig is buigen we ook bestaande regelingen of richtlijnen zo om, dat we kunnen doen wat er nodig is.
Belangrijk uitgangspunt hierbij is dat we niet óver de inwoner praten, maar samen mét de inwoner in gesprek gaan en samen gaan zoeken naar een geschikte oplossing. Bij de betreffende inwoner thuis geeft de inwoner zelf aan ‘ik wil, ik kan en ik heb nodig’ en komt op deze manier samen met het eigen netwerk en de benodigde professionals tot een oplossing. Dit vraagt om een cultuurverandering, om lef, om loslaten en samen onderzoeken en leren.
Dit veranderproces moeten we samen aangaan! Blikveld360 wordt niet ingevoerd maar er wordt mee geoefend, de ene keer gaat het beter dan de ander keer, zoals een veranderproces zich in de realiteit voltrekt. Hier presenteren we het plan van Blikveld360 maar telkens staat helder voor ogen dat de realiteit complexer is en dat we het toch echt daarmee moeten doen.
BLIKVELD360 PRINCIPES
1 – De inwoner centraal
De inwoner is ervaringsdeskundige en expert in zijn of haar leven! Zijn/haar wensen zijn leidend. Er wordt altijd overlegd mét de inwoner, liefst bij de inwoner thuis. Samen met de inwoner bepalen we wie er uitgenodigd worden, dat kunnen naast professionals ook buren, familie of vrienden zijn.
2 – De vraag leidt tot nieuw aanbod
Wat hoopt de inwoner dat er zal veranderen? Het formuleren van dat wat de inwoner wil, kan en wat er nodig is, is leidend bij het bedenken van een oplossing. De uitdaging is om geen belemmeringen te zien maar open te staan voor nieuwe mogelijkheden. Het aanbod is feitelijk niet altijd nieuw maar in ieder geval geformuleerd in de taal van de inwoner.
3 – We werken vanuit vertrouwen
We vertrouwen op de expertise van de inwoner en dat van de professional of buurman. Samen komen we tot de beste oplossing en we komen de afspraken na!
4 – Brede blik
We werken oplossingsgericht en inventariseren breed. We gebruiken o.a. het model van positieve gezondheid. Kantekening bij de brede blik is dat de randvoorwaarden georganiseerd moeten zijn. Belangrijke pijlers zijn financiële rust, fijn wonen, prettige relaties of een zinvolle dagbesteding.
5 – Zoeken naar de meest duurzame oplossing
De kwaliteit van leven op de lange termijn staat voorop. Daarbij ligt de regie zoveel mogelijk bij de inwoner. Samen kijken we naar het ervaren welbevinden van de inwoner in relatie tot de meest houdbare oplossing en het maatschappelijk rendement.
FASES IN DE SAMENWERKING
1- Het contact
Contact maken doen we de hele dag. We signaleren soms knelpunten of er wordt ons een vraag gesteld. Het contact is gericht op samenwerking met de inwoner. We committeren ons in deze fase als professional en werken toe naar een commitment van de inwoner.
2 – Het verkennen en verhelderen
Aan de hand van de principes gaan we aan de slag met de vragen ‘wat wil ik? wat kan ik? Wat heb ik nodig?’. We proberen een beeld te schetsen alsof er geen belemmeringen zijn. Dit leg je samen met de inwoner vast in het samenwerkplan.
3 – Het samenwerkoverleg
We organiseren een multidisciplinair overleg (samenwerkoverleg) met de inwoner wanneer er meer nodig is dan we samen kunnen realiseren. Bij het samenwerkoverleg worden alle (potentieel) betrokken partijen uitgenodigd. We leggen de werkwijze uit en op grond van het samenwerkplan bepaal je met elkaar de best passende oplossing. Ter plekke leggen we vast wat in de komende maand gaat gebeuren.
4 – Samen op weg
De oplossingen die de inwoner samen met de professional(s) en de overige betrokkenen heeft bedacht worden uitgevoerd (of er wordt perspectief geboden). Eventuele wijzigingen worden altijd gedeeld met alle betrokkenen.
5 – Evaluatie
Na de afgesproken periode evalueren we de uitkomsten van het samenwerkplan. Iedereen die een aandeel heeft in de oplossing, betrekken we bij de evaluatie. Verbetering van kwaliteit van leven van de inwoner is wat telt!
LEERSESSIES
De leersessies zijn er voor iedereen die werkt volgens de Samenwerkwijze: het instrument wat we gebruiken binnen Blikveld360. Tijdens de leersessies staat jezelf ontwikkelen in de toepassing van de Samenwerkwijze centraal.
Samen met andere collega’s in het veld deel je ervaringen door middel van het bespreken van leervragen.Dat vraagt ons kwetsbaar te zijn en ons open te stellen. Samen creëren we een plek waarin we reflecteren op de fases van samenwerking en in het vasthouden van de principes. We leren door ervaringen te delen. We zijn nieuwsgierig en onderzoeken ons eigen handelen.
Dit pakken we op middels actieleren. Iemand uit de groep is gespreksleider en iemand brengt een leervraag in. Aan hand van een aantal stappen doorlopen we de leervraag en geven we met elkaar tips en adviezen. Hoe ziet actieleren eruit? Klik hier.
Ben je nog niet bekend met de Samenwerkwijze? Kijk hier het filmpje ‘Blikveld360 beginnerstafel’.
Wil je een Samenwerkoverleg opstarten maar weet je niet hoe te beginnen of heb je hulp nodig bij het toepassen? Het team van aanjagers en kwartiermaker helpen je graag op weg!
Hieronder een aantal voorbeeldvragen zoals je die kunt tegenkomen in de leersessies;
- Hoe heb je de vragen ‘wat wil ik? wat kan ik? wat heb ik nodig?’ toegepast?
- Hoe moeilijk is het om vertrouwen te hebben in het gezin als ze niet willen ingrijpen bij een kind dat veel te zwaar wordt?
- Lukt het om vanuit de vraag niet direct het aanbod te bekijken, wat betekent het om vanuit deze vraag aanbod te bedenken?
- Ik zou deze mensen bij het MDO willen benaderen maar heb ik dat dan compleet of overcompleet?
- Ik heb een brede blik gepoogd te hanteren maar nu blijkt dat religieuze beweegredenen ervoor zorgen dat iemand niet meer mee werkt, hoe verken je het religieuze dan eigenlijk?
- Positieve gezondheid gebruiken wij als organisatie helemaal niet, hoe kan ik dat nu toch toepassen om een beeld te schetsen van iemands situatie?
- Als ik hier vertrouwen zou moeten hebben in mijn collega, dan zou ik niet zelf nog een onderzoek moeten doen maar dat is wel wat mijn leidinggevende vraagt.. hoe ga ik hier nu mee om?
- Ik wil wel naar de lange termijn kijken maar mijn leidinggevende vind dat te duur, wat moet ik nu doen?
- Ik heb deze inventarisatie gedaan maar denken jullie dat ik de vraag achter de vraag achter de vraag heb achterhaald?
Het is niet gezegd dat er antwoorden zijn op al deze vragen maar samen leren door de vragen te stellen is het uitgangspunt. Elkaar inspireren en helpen om beter te worden in werken volgens Blikveld360 is waar de leersessies om draaien.
Leersessies
iedere 1e donderdag van de maand.
iedere 3e dinsdag van de maand.